Sygn. akt III C 643/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2016 r. w Warszawie w W. na rozprawie

sprawy z powództwa

1. L.D.

przeciwko

(...) Bank S. A. z siedzibą w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1)  pozbawia w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego Nr (...) wystawionego przez (...) Bank SA w W. w dniu 31 grudnia 2014r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym dla Warszawy W. w W. I Wydział Cywilny z dnia 23 stycznia 2016r. (sygn. akt I Co 135/15),

2)  zasądza od pozwanego (...) Bank SA w W. na rzecz D. L. D. kwotę 11800 zł ( jedenaście tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym kwotę 10800 zł 9dziesięć tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

Sygn. akt III C 643/16

UZASADNIENIE

1. L. D. dnia 12 maja 2016 r. wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – bankowego tytułu egzekucyjnego Nr (...), wystawionego przez (...) Bank S.A. w W. w dniu 31 grudnia 2014 r., któremu dnia 23 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w W.
   I Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt I Co 135/15 nadał klauzulę wykonalności
   i zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wniesienie powództwa powód argumentował faktem dokonania przez pozwanego przelewu wierzytelności, o którym nie został powiadomiony, brakiem skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu hipotecznego, zastosowaniem przez pozwanego niedozwolonych klauzul niewiążących powoda oraz wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przez pozwanego w sposób nieuprawniony / pozew k. 2-15 akt/.

(...) Bank S.A. z siedzibą w W. uznał powództwo w zakresie kwot: 491.583,67 zł (należność kapitałowa), 137,50 zł (odsetki umowne) oraz 293.021,64 zł (odsetki umowne podwyższone), wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie
i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany potwierdził fakt zawarcia umowy przelewu wierzytelności i podniósł, że różnica pomiędzy kwotą uznaną przez pozwanego a kwotą, na jaką został wystawiony tytuł wykonawczy to wysokość zadłużenia powoda względem pozwanego, która została przez powoda zaspokojona / odpowiedź na pozew – k. 86-92 akt; pismo pełnomocnika pozwanego
z dnia 02.11.2016 r. – k. 201 akt/.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 grudnia 2014 r. (...) Bank S.A. w W. wystawił przeciwko powodowi D. L. D. bankowy tytuł egzekucyjny Nr (...) na kwotę 811.928,69 zł / bankowy tytuł egzekucyjny – k. 40 akt/.

Postanowieniem z dnia 23 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli
w W. w sprawie o sygn. akt I Co 135/15 nadał klauzulę wykonalności ww. bankowemu tytułowi egzekucyjnemu do kwoty nie przekraczającej 812.000,00 zł / postanowienie z 23.01.2015 r. – k. 41-42 akt/.

W oparciu o powyższy tytuł wykonawczy Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Piasecznie T. R. wszczął egzekucję z nieruchomości położonej w L., S., dla której Sąd Rejonowy w Piasecznie IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) / zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z nieruchomości – k. 45 akt/. Z uwagi na brak doręczenia dłużnikowi pism w sprawie TR Km 1229/15, Komornik Sądowy pismem z dnia 23 października 2015 r. doręczył na adres pełnomocnika dłużnika niepodjętą korespondencję, tj. zawiadomienie o wszczęciu egzekucji
z dnia 13.04.2015 r. z załącznikiem w postaci kserokopii tytułu wykonawczego, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z nieruchomości z dnia 13.04.2015 r., wezwanie do zapłaty należności w egzekucji z nieruchomości z dnia 13.04.2015 r., odpis wniosku o wpis wzmianki w Księdze Wieczystej z dnia 13.04.2015 r., odpis zawiadomienia o zajęciu rachunku bankowego z dnia 14.04.2015 r., odpis zlecenia biegłemu dokonania czynności niezbędnych dla sporządzenia opisu i oszacowania nieruchomości z dnia 26.08.2015 r.
i zawiadomienie dłużnika o terminie opisu i oszacowania z dnia 17.09.2015 r. / pismo komornika z dnia 23.10.2015 r. – k. 44 akt/.

Wierzytelność objęta tytułem wykonawczym została przeniesiona dnia 30 grudnia 2015 r. na rzecz D. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wskutek zawarcia umowy przelewu wierzytelności nr (...) / umowa przelewu wierzytelności nr (...) z dnia 30.12.2015 r. wraz z załącznikiem – k. 203-214 akt/.

W związku ze cesją praw wynikających z umowy kredytowej Nr (...) i zbliżającym się terminem licytacji nieruchomości D. L. D. wystąpił do pozwanego o niezwłoczne wystąpienie z wnioskiem o umorzenie postępowania egzekucyjnego / pismo powoda k. 51/.

Postanowieniem z dnia 20 maja 2016r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Piasecznie umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko powodowi z wniosku z wniosku (...) Bank SA z siedzibą w W. w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny (...) zaopatrzony w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy W. postanowienie k. 151/.

Wobec zawarcia w dniu 30 grudnia 2015 r. umowy sprzedaży wierzytelności w treści księgi wieczystej nr (...), w dziale IV w podrubryce 4.4.4 zmieniono wpis dotyczący wierzyciela hipotecznego z (...) Bank S.A. – Oddział (...) z siedzibą w W., REGON: (...)” na „D. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą
w W., REGON: (...)” / wydruk z centralnej bazy danych ksiąg wieczystych –
k. 77 akt/. Pismem z dnia 26 kwietnia 2016 r. Komornik Sądowy powiadomił pełnomocnika dłużnika o licytacji przedmiotowej nieruchomości / pismo komornika o licytacji nieruchomości z dnia 26.04.2016 r. – k. 46 akt/.

1. w kapitale wierzytelności określonym w (...), a kwotą przelaną na rzecz nabywcy wierzytelności została spłacona w całości /pismo pozwanego k. 201/.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty prywatne
i urzędowe złożone do akt przez strony niniejszego postępowania, wiarygodności których żadna ze stron nie kwestionowała, a Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu.

Sąd oddalił wnioski dowodowe powoda w zakresie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka I. O. oraz wyciągu z ksiąg bankowych, bowiem w świetle ustalonego stanu faktycznego – zbycie wierzytelności – nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

W niniejszej sprawie materialnoprawną podstawą żądania powódki pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, obejmującego wykonalność bankowego tytułu egzekucyjnego, stanowi art. 840 § 1 pkt 2) k.p.c., z którego treści wynika, że dłużnik może
w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Gdy tytułem tym jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania
w sprawie. Chodzi zatem tylko o te zdarzenia, które nastąpiły po wydaniu tytułu egzekucyjnego bądź po zamknięciu rozprawy w przypadku orzeczenia sądowego
i spowodowały, że przymusowe egzekwowanie obowiązku dłużnika utraciło sens i nie ma już podstaw do dalszych chronienia interesów wierzyciela. (tak: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod redakcją Henryka Pietrzykowskiego Część trzecia. Postępowanie egzekucyjne, tom 4, wydanie 2, LexisNexis Wydanie 2, str. 195).

Powództwo z art. 840 k.p.c., jako środek merytorycznej obrony dłużnika, pozwala na zakwestionowanie wykonalności tytułu wykonawczego w drodze badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tym tytułem i w konsekwencji musi być oparte na przyczynach materialnoprawnych - podstawach wymienionych wyżej pkt 1-3 omawianego przepisu (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 1985 r., III CZP 14/85, OSNC 1985, nr 12, poz. 192; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 1972 r., II CR 193/72, OSNC 1973, nr 4, poz. 68; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 1973 r., II PZ 34/73, LEX nr 7295).

Kwestią mającą kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest zatem ustalenie, czy spełnione zostały przesłanki skutkujące pozbawieniem wykonalności tytułu wykonawczego określone w art. 840 § 1 pkt 2) k.p.c.

Bezspornym jest, że dnia 30 grudnia 2015 r. pozwany zbył wierzytelność przysługującą mu względem powoda na podstawie tytułu wykonawczego na rzecz D. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.

Przelew oraz przejęcie długu są zdarzeniami prawnymi, na podstawie których dłużnik egzekwowany może na mocy art. 840 § 1 pkt 2 wytoczyć powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

W oparciu przede wszystkim o powyższe należało uznać, iż w niniejszej sprawie zostały spełnione przesłanki pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Przewidziane w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. zdarzenia obejmują swoim zakresem wszystkie te sytuacje,  z którymi przepisy prawa materialnego łączą wygaśnięcie zobowiązania. W tym kontekście przyjmuje się, że powołany przepis stwarza podstawę do zwalczania tytułu wykonawczego w przypadku, gdy już po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub zdarzenia, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane. Na podstawie regulacji materialnoprawnych w literaturze rozróżnia się zdarzenia zależne od woli stron (np. spełnienie świadczenia, potrącenie), jak też takie,
w odniesieniu do których wola wierzyciela i dłużnika nie mają znaczenia (m.in. przedawnienie roszczenia, niemożność świadczenia wskutek okoliczności, za które dłużnik nie odpowiada). Nie ulega przy tym wątpliwości, że zbycie wierzytelności objętej tytułem wykonawczym jest równoznaczne z wygaśnięciem zobowiązania w rozumieniu art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., przy czym chodzi tu o wygaśnięcie zobowiązania między wierzycielem, który uzyskał na swoją rzecz tytuł wykonawczy, a dłużnikiem (por. Jankowski J. [w:] Piasecki K. (red.), Kodeks postępowania cywilnego, Komentarz, Tom II, C.H. Beck, Wyd. 4, Warszawa 2006, str. 811). Wygaśnięcie zobowiązania ze wskazanej przyczyny nie odnosi więc żadnego skutku wobec nabywcy wierzytelności. Zatem przelew oraz przejęcie długu są zdarzeniami prawnymi, na podstawie których dłużnik egzekwowany może na mocy omawianego przepisu wytoczyć powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności (P. H. [w:] E. T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego, Komentarz, Tom IV, LexiNexis, wyd.4, W. 2012, s. 281). Zwrócić tez trzeba uwagę, że przedmiotem powództwa
o pozbawienie wykonalności jest konkretny tytuł wykonawczy, a nie tytuł egzekucyjny. Zatem skoro zobowiązanie między powodem, a pozwanym wygasło, to powództwo
o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego uznać należało na zasadne w całości.

Mając na uwadze, iż D. L. D. spełnił świadczenie względem pozwanego w pozostałej części tj. różnicy między uznanym powództwem, a kwotą stanowiącą wartość przedmioty sporu- należało uznać, że zobowiązanie pozwanego w stosunku do (...) Bank SA w W. wygasło w całości, a co za tym idzie powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności finansowej za wynik sporu. Z uwagi na złożone przez pełnomocnika powoda w dniu 25 listopada 2016 r. zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania zawarte w wyroku zapadłego w niniejszej sprawie, a w konsekwencji jego uchylenie w dniu 7 grudnia 2016 r. przez tutejszy Sąd, dnia 7 grudnia 2016 r. Sąd o kosztach procesu orzekł na nowo.

/SSO Joanna Korzeń/