Sygn. akt: III C1036/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie w III Wydziale Cywilnym w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Szymon Stępień

Protokolant: apl.rad. Monika Szyca

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2017 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) Spółki akcyjnej we W. przeciwko G. S. i A. S.

o zapłatę

I.

oddala powództwo;

zasądza od powoda Banku (...) Spółki akcyjnej we W. na rzecz pozwanych G. S. i A. S. kwotę 7.217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III C1036/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 16 marca 2017 roku wydanego w postępowaniu zwykłym

Pozwem z dnia 7 marca 2016 roku powód Bank (...) Spółka akcyjna we W. zażądał zasądzenia od pozwanych G. S. i A. S. na swoją rzecz kwoty 64.599,10 złotych z odsetkami ustawowymi oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu podał, że pozwani zawarli z jego poprzednikiem prawnym (...) Bankiem Spółką akcyjną w W. - umowę kredytu, która została wypowiedziana przez powoda. Wskazał, ze pozwani nie spłacili kredytu w wysokości 62.088,87 złotych z tytułu należności głównej oraz 2.510,23 złotych tytułem odsetek.

Nakazem zapłaty z dnia 9 czerwca 2016 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie orzekł o obowiązku zapłacenia przez pozwanych na rzecz powoda kwotę 64.599,10 złotych z odsetkami oraz kosztami procesu.

Powyższemu nakazowi zapłaty pozwani sprzeciwili się, zaskarżając go w całości, co doprowadziło do utraty jego mocy w całości. Podnieśli w nim zarzut nieistnienia roszczenia.

W toku procesu strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska. Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

spółką przez przejęcie. Zgodnie z treścią art. 491 § l k.s.h. spółki kapitałowe mogą łączyć się między sobą, przy czym zgodnie z treścią art. 492 § 1 pkt l) k.s.h. może do tego dojść przez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej. Zgodnie zaś z treścią art. 494 § 1 k.s.h. spółka przejmująca wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej. Niemniej jednak zgodnie z treścią art. 493 § 1 i 2 k.s.h. spółka przejmowana zostaje rozwiązana, bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, w dniu wykreślenia z rejestru. Połączenie następuje z dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby, odpowiednio spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej (dzień połączenia). Wpis ten wywołuje skutek wykreślenia spółki przejmowanej. Na podstawie przedstawionych przez powoda dokumentów nie sposób ustalić, czy doszło do skutecznego połączenia się powoda z (...) Bankiem SA. w W.. Co prawda z odpisu z KRS wynika, że zostały podjęte uchwały o połączeniu tych podmiotów przez przejęcie (...) Banku Spółki akcyjnej przez powoda, jednak samo powzięcie uchwał nie powoduje skutku w postaci połączenia się podmiotów. Skuteczność połączenia spółek uzależniona jest od wpisania połączenia do rejestru. Informacji o połączeniu się powodowej spółki z (...) Bankiem S.A. w W. w odpisach z Krajowego Rejestru Sądowego do chwili zamknięcia rozprawy nie było.

Niemniej jednak, nawet gdyby powód wykazał powyższą okoliczność, nie wykazał, by doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy. W pierwszej kolejności zauważyć należy, że warunki dopuszczalności wypowiedzenia umowy reguluje zarówno § 12 umowy, jak i § 15 Ogólnych warunków kredytowania w zakresie udzielania kredytów na cele mieszkaniowe oraz kredytów i pożyczek hipotecznych w (...) Banku S.A. Zwrócić też należy uwagę na to, że regulacje zawarte w obu dokumentach w zakresie warunków dopuszczalności rozwiązania umowy są sprzeczne. Zgodnie z treścią ogólnych warunków kredytowania, wypowiedzenie umowy jest dopuszczalne m.in. w przypadku chociażby naruszenia postanowień umowy w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu określonych w umowie polegających na nienależytym wywiązywaniu się kredytobiorcy ze swoich zobowiązań wynikających z umowy, w tym niedokonania w określonym w umowie terminie spłaty kredytu, odsetek lub innych należności. W takiej sytuacji bank może wypowiedzieć umowę w całości lub obniżyć kwotę przyznanego kredytu oraz podjąć wszelkie działania zmierzające do odzyskania wymagalnych należności. Wskazano również, że następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia kredytobiorca zobowiązany jest do natychmiastowego zwrotu wykorzystanego i niespłaconego kredytu lub kwoty, o którą obniżono kredyt wraz z odsetkami oraz innymi należnościami banku wynikającymi z umowy. Tymczasem z § 12 umowy wynika, że bank monitoruje terminowość spłaty kredytu i w przypadku nieterminowej spłaty należności wynikających z umowy wysyła do pozwanych monity, upomnienia oraz wezwania do zapłaty. Ustalono również, że w przypadku niespłacenia w terminie określonym w umowie dwóch pełnych rat kapitałowo-odsetkowych, w dniu następnym po upływie terminu płatności drugiej niezapłaconej w kolejności raty wezwie pozwanych do uregulowania zaległych rat lub ich części w nieprzekraczalnym 7-dniowym terminie pod rygorem wypowiedzenia umowy. W § 12 ust. 6 umowy strony postanowiły, że w przypadku niewykonania przez pozwanych zobowiązań wynikających z umowy, w tym braku spłaty zaległych należności w terminie określonym w wezwaniu do spłaty, bank ma prawo wypowiedzenia umowy oraz przystąpienia do odzyskania swoich należności. W ocenie sądu przewidziana w ogólnych warunkach kredytowania dopuszczalność wypowiedzenia umowy na skutek naruszenia postanowień umowy bez jakichkolwiek działań zmierzających do wezwania do spełnienia świadczenia oraz przewidziana w umowie dopuszczalność wypowiedzenia umowy wyłącznie po wezwaniu pozwanych do spełnienia świadczenia są ze sobą sprzeczne. Zgodnie zaś z treścią art. 385 § 1 k.c. w razie sprzeczności treści umowy z wzorcem umowy strony są związane umową. Z tego wynika, że warunki wypowiedzenia umowy przez bank winny być oceniane z punktu widzenia regulacji umownych, gdyż tylko one w tym zakresie wiązały strony. Innymi słowy mówiąc, skuteczne wypowiedzenie umowy kredytu nr (...) przez bank uzależnione jest od uprzedniego wezwania pozwanych do uregulowania zaległych rat lub ich części w 7-dniowym terminie z zastrzeżeniem rygoru w postaci wypowiedzenia umowy, przy czym taka procedura wypowiedzenia umowy jest niezależna od treści wskazywanych przez powoda ogólnych warunków kredytowania.

W ocenie sądu powód nie udowodnił, by skutecznie wezwał pozwanych do uregulowania zaległych rat lub ich części. Na tę okoliczność przedstawił dowód w postaci pism z 26 lutego 2014 roku z wezwaniem do zapłaty kwoty 804,73 złotych. Niemniej jednak z żadnego dowodu nie wynikało, by wezwania te doręczył pozwanym. Zgodnie z treścią art. 61 § i k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. W takiej sytuacji powód, powołujący się na skuteczne wypowiedzenie umowy, która było warunkiem wymagalności jego roszczenia, winien udowodnić, że pisma z 26 lutego 2014 roku do pozwanych doszły i to w sposób umożliwiający zapoznanie się przez nich z ich treścią. Na tę okoliczność nie przedstawił żadnego dowodu. Jego brak w zestawieniu z potwierdzeniami nadania czy odbioru innych pism kierowanych do pozwanych tym bardziej uzasadnia twierdzenie, że nie oświadczenia powoda, zawarte w pismach z 26 lutego 2014 roku nie dotarło do pozwanych w sposób umożliwiający zapoznanie się z ich treścią. Okoliczności tej nie sanują późniejsze emaile kierowane do pozwanych, znajdujące się na k. 119. Z ich treści nie wynika, by w ogóle były one związane ze zgłoszonym w pozwie roszczeniem, bowiem dotyczyły kredytów mieszkaniowych denominowanych we franku szwajcarskim oraz kredytów gotówkowych, przy czym z emaila wynikał konieczność złożenia wniosku o restrukturyzację obu kredytów. Nadto należy zauważyć, że w treści emaili znajduje się powołanie na pismo z 10 marca 2014 roku. Brak tego pisma w aktach nie pozwala sądowi na czynienie jakichkolwiek ustaleń co do związku emaili z zobowiązaniem pozwanych wynikającym z umowy kredytu z 29 kwietnia 2009 roku.

Na marginesie należy zwrócić uwagę także i na to, że oświadczenie z 26 lutego 2014 roku zostało skutecznie doręczone pozwanym, nadal nie sposób ustalić, by spełniało ono wymagania określone w § 12 umowy. Z jego treści wynika, że wezwanie do uregulowania należności, a następnie dopuszczalność wypowiedzenia umowy kredytu, uzależnione jest od niespełnienia przez pozwanych zobowiązania polegającego na zapłacie dwóch pełnych rat kapitałowo- odsetkowych. Tymczasem z pism z 26 lutego 2014 roku wynikało, że pozwani mieli zalegać z zapłatą 804,73 złotych jedynie tytułem przeterminowanych odsetek. Już chociażby i z tej przyczyny nie sposób przyjąć, by doszło do spełnienia się przesłanek określonych w p 12 ust. 3, który przewiduje brak spłacenia dwóch pełnych rat kapitałowo- odsetkowych. Powód nie przedstawił żadnego dowodu na okoliczność ustalenia wysokości zobowiązania z tytułu odsetek. Co prawda z umowy wynikało zobowiązanie pozwanych do zapłaty zarówno należności głównej, jaki odsetek, lecz powód nie przedstawił dowodu na okoliczność ustalenia wysokości poszczególnych rat. W takiej sytuacji i z tych przyczyn nie sposób uznać, by pismo z 26 lutego 2014 roku stanowiło wypełnienie się warunków dopuszczających wypowiedzenie umowy, Tym samym i oświadczenie z 26 sierpnia 2014 roku nie mogło zostać uznane za skuteczne.

Nieskuteczność oświadczenia o wypowiedzeniu umowy skutkować winna oddaleniem powództwa. Wskazać należy, że powód nie przedstawił żadnego dowodu, który pozwalałby sądowi na ustalenie wysokości wymagalnych rat kapitałowo-odsetkowych na dzień zamknięcia rozprawy przy uwzględnieniu braku skutecznego wypowiedzenia umowy. W szczególności nie przedstawił żadnego harmonogramu wysokości rat, pozwalającego na poczynienie w tym zakresie ustaleń.

Mając na uwadze powyższe okoliczności sąd nie znalazł podstaw do ustalenia, by powodowi przysługiwało wobec pozwanych roszczenie o zwrot kredytu.

Stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przywołanych w uzasadnieniu. W odniesieniu do wyciągu z ksiąg banku należy zwrócić uwagę na to, że stanowił on dowód z dokumentu prywatnego, którego moc dowodowa, zgodnie z treścią art. 245 k.p.c. ograniczona jest do ustalenia, że osoba podpisująca dokument złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Z powyższego wynika, że wyciąg z ksiąg banku z 7 marca 2016 roku stanowić mógł jedynie dowód na to, że J. R. złożyła oświadczenie o wskazanej w nim treści, przy czym nie rozciągał się na ustalenie, że oświadczenie to było zgodne z prawdą. Odmienność uregulowania zawartego w art. 245 k.p.c. i art. 244 § 1 k.p.c. uniemożliwia przyjęcie założenia zgodności z prawdą tego oświadczenia. Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków wskazanych przez pozwanych w sprzeciwie od nakazu zapłaty, bowiem dotyczyły one okoliczności niespornych, bądź stanowiących ocenę prawną, która winna zostać przeprowadzona przez sąd.

Mając na uwadze powyższe okoliczności sąd powództwo oddalił, o czym orzekł jak w pkt I sentencji.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., przyjmując że powód przegrał proces w całości. Na poniesione przez pozwanych koszty procesu składały się: zastępstwo procesowe w wysokości 7.200 złotych - zgodnie z § 2 pkt 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców

prawnych (Dz.U. poz. 1804) - oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych. W takim stanie rzeczy sąd orzekł jak w pkt II sentencji.                                                                                                                                                                           )