Sygn. akt: I C 1364/15                                                              

 

WYROK

W  IMIENIU  RZECZYPOSPOLITEJ   POLSKIEJ

 

Sąd Okręgowy w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

 

Przewodniczący: SSO Karolina Szerel Protokolant:       Marzena Krystosiak

 

Dnia 13 marca 2017 roku

 

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2017 roku w Białymstoku na rozprawie

sprawy z powództwa Getin Noble Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w Warszawie przeciwko

o zapłatę

 

I. Oddala powództwo;

Il. Zasądza od powoda Getin Noble Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w Warszawie na   rzecz   radcy   prawnego    kwotę                 złotych powiększoną o należny podatek od towarów i usług , tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną z urzędu.

 

Uzasadnienie

Powód - Getin Noble Bank S.A. z siedzibą w Warszawie złożył pozew przeciwko pozwanym ...

którą składa się: kwota o zapłatę kwoty                     złotych, na zł tytułem należności głównej (niespłacony kredyt), kwota zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 4,05 %

od dnia 1.10.2014r., do dnia 9.04.2015r.; kwota                zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 8,10 % od dnia l.03.2015r do dnia 26.06.2015r.

 

W uzasadnieniu swego stanowiska wskazał, iż strony zawarły w dniu 2 lipca  2008 r. umowę kredytu hipotecznego nr                          Strona pozwana nie wywiązała się z ciążącego na niej , zobowiązania  terminowego   dokonywania   spłat  w  wysokościach . ustalonych  w  umowie, dlatego też strona powodowa pismem z dnia 13 lutego 2015r. wypowiedziała przedmiotową umowę  stawiając  całą  należność  w  stan  wymagalności.  Następnie  wobec  braku  zapłaty żądanej kwoty, w dniu 26 czerwca 2015 roku strona powodowa wystawiła wyciąg ·z ksiąg banku stwierdzający zadłużenie strony pozwanej.

Powód wskazał, iż oprocentowanie kredytu jest zmienne i ulega zmianie w pierwszym dniu najbliższego miesiąca następującego po 1 ostatniej zmianie indeksu DBPLN. Indeks DBPLN dla każdego miesiąca oblicza się jako średnia I arytmetyczna stawek WIBOR 3m, obowiązujących w dniach roboczych w okresie liczonym od 26 dnia miesiąca, poprzedzającego miesiąc ostatni do 25 dnia miesiąca poprzedzającego  zmianę. W przypadku, gdy 26 dzień miesiąca jest  dniem wolnym  od pracy,  średnia stawek WIBOR 3m obliczana jest od najbliższego dnia roboczego następującego po tym dniu. W przypadku, gdy 25 dzień miesiąca jest dniem wolnym od pracy, średnia stawek WIBOR 3m obliczana jest do najbliższego dnia roboczego, poprzedzającego ten dzień. Indeks DBPLN obliczany jest do dwóch miejsc po przecinku. Indeks DBPLN · ulega zmianie w okresach miesięcznych i obowiązuje od pierwszego dnia miesiąca, jeżeli wartość indeksu jest różna od obowiązującej stawki indeksu DBPLN o przynajmniej O, 1 punktu procentowego.

Pozwani w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenie powództwo w całości.

W uzasadnieniu swojego stanowiskowa pozwani zakwestionowali rzetelność i prawdziwość danych wynikających z załączonych do pozwu  dokumentów  wystawionych przez bank, wskazując, iż kwota, której domaga się bank z tytułu kapitału kredytu jest ponad dwukrotnie wyższa, niż kwota zaciągniętego w 2008 r. kredytu, po kilku latach  spłaty. Ponadto pozwani wskazali, iż kwota zadłużenia nie uwzględnia  kwot; które  przypadły  na rzecz banku w wyniku egzekucji komorniczej.

Zdaniem  pozwanych  postanowienia  umowy  kredytu  z dnia 02.07.2008  r. dotyczące przerachowywania  kredytu  Złotowego  na  walutę  CHF  są  niezgodne  z  prawem  i  bardzo krzywdzące. Pozwani podkreślili, iż kredyt był kredytem złotowym - zarówno wypłata, jak i spłaty były dokonywane  w złotych, także hipoteka była złotowa. Tyle że raty kapitałowo  - · odsetkowe nie były ustalane w odniesieniu do kwoty wypłaconego w złotych kapitału, lecz od kwoty przeliczonej na franki - po kursie kupna jednostronnie  ustalonym przez bank w tabeli kursów. Z kolei wysokość zobowiązania do spłaty była ponownie przeliczana  - na  złote, jednak po kursie sprzedaży, również jednostronnie  ustalanym przez bank w tabeli kursów.

Zdaniem pozwach powyższy mechanizm przeliczeniowy jest sprzeczny z prawe, umożliwia bowiem bankowi jednostronnie ustalanie kursu waluty, od którego zależy . wysokość zobowiązania i czerpanie z tego zysku (różnice między kursem kupna i sprzedaży) nie ponosząc żadnego ryzyka.

Pozwani wskazali, iż bank, udzielając niniejszego kredytu nie musiał dokonywać obrotu walutą (CHF) - nie musiał jej kupować po to, aby wypłacić im kredyt.

Pozwani uzupełniając swoje stanowisko na rozprawach w dniu 6 kwietnia 2016 roku oraz w dniu 6 marca 2016 roku, a także pismem procesowym z dnia 1 lipca 2017 roku wskazali, iż klauzule zawarte w § 9 ust. 2 oraz § 1O ust. 3 umowy kredytu hipotecznego nr 92621 indeksowanego  do CHF z dnia 02.07.2008r. oraz w § 19 ust. 5 Regulaminu produktu KREDYT HIPOTECZNY DOM, w związku z § 6 ust. 1 Umowy kredytu, są abuzywne w świetle art. 3851 § 1 kc.

W pierwszej kolejności wskazali, iż przedmiotowe klauzule nie zostały indywidualnie uzgodnione z pozwanymi. Dalej podali, iż sporne klauzule kształtują prawa i obowiązki pozwanych w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają ich interesy.

Zdaniem pozwanych za uznaniem powyższych klauzul za abuzywne przemawia to, że:

• Powodowy Bank jednostronnie kształtował wysokość kursów (a więc i wysokość zobowiązania kredytobiorców) na podstawie niejasnych kryteriów;
• Uprawnienie Powoda właściwie nie doznaje żadnych formalnie  uregulowanych ograniczeń. Nie jest takim ograniczeniem zapis z definicji Tabeli Kursów mówiący o tym, ze dzieje się to na podstawie kursów obowiązujących na rynku międzybankowym, bowiem nadal to bank jednostronnie ustala te kursy, a dodatkowo - jak przyznaje sam Powód - w wysokości kursu uwzględniał też własną marżę. Mamy tu zatem do czynienia z dodatkowym parametrem kształtującym wysokość kursu, nieujawnionym w treści Umowy kredytu, leżącym całkowicie w gestii Banku;
• Postanowienia Umowy kredytu nie określają kryteriów, ani mechanizmu kształtowania kursu, w szczególności nie przewidują wymogu, aby wysokość kursu ustalanego przez bank pozostawała w określonej relacji do określonego obiektywnego i niezależnego od stron wskaźnika, np. kursu średniego NBP;
• Kredytobiorcy nie znali (i nadal nie znają) sposobu, w jaki Bank kształtował wysokość kursu (i ich zobowiązania), a przez to nie mogli oszacować kosztów związanych z zawarciem umowy;
• Umowa kredytu nie  przewidywała  żadnych  instrumentów  pozwalających  Pozwanym  na

obronę przed decyzjami banku określającymi wysokość kursu, ani nawet na ich weryfikację.

Na podstawie Umowy kredytu Pozwani nie mieli innej możliwości spłaty i rozliczenia kredytu, jak wg kursu określonego; Powód stosował inny kurs do przeliczenia kredytu wypłacanego Pozwanym (kurs kupna), a inny do - przeliczenia spłat kredytu (kurs sprzedaży) spread. Była to w istocie

dodatkowa, ukryta prowizja Banku. Stosowanie spreadu jest nieuzasadnione, bowiem w związku z umową kredytu nie dochodziło do transakcji wymiany walut. Co istotne, także wysokość spreadu należała do swobodnej dyspozycji Powoda, Pozwani zaś nie mieli możliwości oszacowania związanych z tym kosztów.

 Powód w odpowiedzi na uzupełnione stanowisko pozwanych wskazał, że mechanizm indeksacji (waloryzacji) świadczenia do waluty obcej (w tym przypadku  franka szwajcarskiego) jest  standardową  konstrukcją prawną. uregulowaną  w 3581  § 2 k.c„  której stosowanie w umowach kredytowych zostało zaaprobowane w zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie. Zapisanie w umowie kredytu indeksu waloryzacyjnego, nie jest ani naruszeniem żadnego zapisu ustawy, ani nie jest naruszeniem zasad objętych treścią art 58 udzielenie przez bank kredytu indeksowanego do waluty obcej przez powoda nie stanowi przejawu nieuczciwości, czy nierzetelności wobec Powód stał na stanowisku, że kurs zastosowany przez powoda do pierwotnego przerachowania kredytu został umownie i indywidualnie uzgodniony z Pozwanymi i ma on charakter konkretny

 

Zdaniem powoda, Strony uzgodniły indywidualnie kurs kupna waluty CHF, zastosowany przez  Powoda dla potrzeby przeliczenia pierwotnej kwoty kredytu ze złotych polskich na walutę frank szwajcarski.

Powód wskazał z ostrożności procesowej, że kwestionowane przez pozwanych zapisy umowne nie są sprzeczne z dobrymi obyczajami, gdyż odnoszą się do uzasadnionych wskaźników rynkowych oraz nie naruszają  interesów pozwanych, gdyż kurs wymiany stosowany przez powoda nie prowadził do osiągnięcia przez niego nieuzasadnionych korzyści kosztem pozwanych.

Z najdalej idącej ostrożności powód wskazał, iż aktualne wypowiedzi orzecznictwa wskazują, że Sąd powinien zastąpić bezskuteczne  postanowienia przepisami prawa przywracającymi równowagę kontraktową stron. Co za tym idzie, w razie stwierdzenia przez Sąd, że klauzule indeksacyjne posiadały charakter niedozwolony, Sąd powinien zastąpić je postanowieniami nienaruszającymi dobrych obyczajów i na tej podstawie dokonać rozliczenia kredytu między stronami.

Podsumowując powód wskazał, że konstruując umowę kredytu nie stworzył wzorca umowy rażąco niekorzystnego dla konsumenta z dodatkowym  rażącym naruszeniem  zasady ekwiwalentności świadczeń. Umowa kredytu objęta przedmiotowym pozwem zawiera niewątpliwie   indeksację   walutą   obcą.   Przy   czym   powyższa   konstrukcja   jest   prawnie dopuszczalna. Powód zaprzeczył, aby umowa kredytu objęta przedmiotowym pozwem zawierała klauzule niedozwolone czy też niekorzystne zapisy dla konsument . Powodowy bank zaprzeczył, aby w umowie została zawarte ww. zapisy a nadto, iż powodowemu bankowi można w jakikolwiek sposób przypisać winę przy konstruowaniu umowy kredytowej.

 

Sąd ustalił, co następuje:

 Powód w dniu 2 lipca 2008 roku zawarł z pozwanymi umowę kredytu hipotecznego nr indeksowanego  do CHF (franka szwajcarskiego).

Umowa kredytu została zawarta na okres 360 miesięcy w kwocie                    złotych indeksowanej kursem waluty CHF. Do umowy załączone zostały Regulamin Produktu Kredyt Hipoteczny DOM oraz Tabela prowizji i opłat.

 Zgodnie z § 1 ust 3 ustalono, iż „Oprocentowanie kredytu jest zmienne i na dzień sporządzenia umowy wynosi 5,17 % w skali roku, na które składa się suma obowiązującej stawki DBCHF i stałej marzy Banku, która wynosi 2,36 % Kredytobiorca oświadcza, iż . jest świadomy ryzyka wynikającego ze zmiennego oprocentowania, w całym okresie kredytowania  i akceptuje to ryzyko.

Zgodnie z § 9 ust. 2 umowy kredytu „w dniu wypłaty kredytu lub każdej transzy kredytu kwota wypłaconych środków będzie przeliczana do CHF według kursu kupna walut określonego w Tabeli Kursów - obowiązującego w dniu uruchomienia środków.";

W myśl § 1O umowy kredytu wysokość zobowiązania będzie ustalana jako równowartość wymaganej spłaty wyrażonej w CHF - po jej przeliczeniu według kursu sprzedaży walut określonego w „Bankowej tabeli kursów walut  dla  kredytów  dewizowych  oraz indeksowanych kursem walut obcych" do CHF obowiązującego w dniu spłaty.".

Zgodnie z § 25 umowy kredytowej w sprawach nieuregulowanych w umowie zastosowanie ma Regulamin do umowy kredytu hipotecznego, stanowiący integralna część umowy.

Regulamin w § 14 przewidywał, że oprocentowanie kredytu udzielonego w złotych indeksowanego do waluty obcej jest zmienne i ulega zmianie w pierwszym dniu najbliższego miesiąca następującego po ostatniej zmianie indeksu DBUSD (dla kredytu indeksowanego do dolara amerykańskiego, DBCHF (dla kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego). Indeks DBUSD/DBCHF dla każdego miesiąca oblicza się jako średnią arytmetyczną stawek LIBOR 3m, obowiązujących w dniach roboczych w okresie liczonym od 26 dnia miesiąca, poprzedzającego miesiąc ostatni do 25 dnia miesiąca poprzedzającego zmianę. W przypadku, gdy 26 dzień miesiąca jest dniem wolnym od pracy, średnia stawek LIBOR 3m obliczana jest od najbliższego dnia roboczego następującego po tym dniu. W przypadku, gdy 25 dzień miesiąca jest dniem wolnym od pracy, średnia stawek LIBOR . 3m obliczana jest do najbliższego dnia roboczego, poprzedzającego ten dzień. Indeks DBUSD/DBCHF obliczany jest do dwóch miejsc po przecinku. Indeks DBUSD/DBCHF ulega zmianie w okresach miesięcznych i obowiązuje od pierwszego dnia miesiąca, jeżeli wartość indeksu jest różna od obowiązującej stawki Indeksu DBUSD/DBCHF o przynajmniej 0,1 punktu procentowego.

W myśl § 16 Regulaminu w przypadku nie spłacenia przez Kredytobiorcę w terminie całości lub części raty spłaty wynikającej z umowy kredytu, 'niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym. Bank nalicza od wymagalnego kapitału odsetki karne w wysokości podwojonego oprocentowania umownego z zastrzeżeniem ust.4. Jeżeli Kredytobiorca, mimo upływu okresu wypowiedzenia nie ureguluje należności, Bank w dniu następnym wysyła do Kredytobiorcy wezwanie  do zapłaty. W przypadku kredytu indeksowanego do waluty obcej, Bank w następnym dniu po upływie terminu wymagalności całego kredytu, dokonuje przewalutowania całego wymagalnego zadłużenia na PLN, z zastosowaniem aktualnego kursu sprzedaży dewiz, określonego przez Bank w Tabeli Kursów. Poczynając od dnia przewalutowania Bank pobiera od wymagalnego kapitału karne odsetki w wysokości 2-krotności oprocentowania kredytów udzielanych w PLN nie indeksowanych do waluty obcej) przy zastosowaniu aktualnego z dnia przewalutowania wskaźnika DBPLN oraz marzy obowiązującej w dniu wypłaty kredytu lub jego pierwszej transzy."

Zgodnie § 19 ust. 5 Regulaminu w przypadku kredytu indeksowanego w walucie obcej, kwota raty spłaty obliczona jest według kursu sprzedaży dewiz obowiązującym w Banku na podstawie obowiązującej w Banku Tabeli Kursów z dnia wpływu środków"

W  § 6 Umowy  kredytu  oraz  § 2 Regulaminu  została  zawarta  definicja  „Tabeli Kursów", zgodnie z którą „Bankowa tabela kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych  kursem  walut  zwana  ,Tabelą  Kursów"  jest  to  „tabela  kursów  walut sporządzana przez merytoryczną komórkę Powoda na podstawie kursów walut obowiązujących na rynku międzybankowym w chwili sporządzania tabeli i o ogłoszeniu kursów średnich przez NBP, tabela sporządzana jest o godzinie 16.00 każdego dnia i obowiązuje przez cały następny dzień roboczy.

 Dowód:  Umowa kredytu hipotecznego z dnia 02.07.2008 r. nr  ,:·        indeksowanego do CHF

(k. 57-62); Regulamin Produktu Kredyt Hipoteczny Dom (k. 217-233)

 Pozwani nie wywiązali się z ciążącego na nich zobowiązania terminowego dokonania spłat kredytu w wysokościach ustalonych przez powoda. W związku z brakiem zapłaty co najmniej dwóch rat kapitałowo-odsetkowych, powód w myśl par.22 umowy kredytowej, dokonał wypowiedzenia umowy pismem z dnia 13 lutego 2015 roku, stawiając całą należność w stan wymagalności.

 

Dowód: Wypowiedzenie umowy z dnia 13.02.2015 r. wraz z dowodem doręczenia (k. 64-73)

 Wobec braku spłaty żądanej kwoty w dniu 26 , czerwca 2015 roku zgodnie z art.95 Prawa bankowego strona powodowa wystawiła wyciąg z ksiąg banku stwierdzający zadłużenie strony pozwanej:

• Należność główna /niespłacony kapitał/w kwocie zł.,
• Odsetki umowne za okres korzystania z kapitału w wysokości 4,05% od dnia 1 października 2014 roku do dnia 9 kwietnia 2015 roku w kwocie zł.,
• Odsetki za opóźnienie naliczone od kwoty niespłaconego kapitału w wysokości 8,10% od dnia 1 marca 2015 roku do dnia 26 czerwca 2015 roku w kwocie .  zł.

 

Dowód: Wyciąg z ksiąg banku z dnia 26.06.2015 r. (k. 32)

 

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty złożone przez strony.  Sąd  uznał  powyższe  dokumenty  za  w  pełni  wiarygodne.  Żadna  ze  stron  nie kwestionowała prawdziwości złożonych dokumentów, z wyłączeniem wyciągu z ksiąg rachunkowych banku. Dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy kluczowe znaczenie miała zawarta umowa kredytowa i dołączony do niej Regulamin produktu kredyt hipoteczny dom. Oba dokumenty nie były kwestionowane przez strony i wobec powyższego Sąd uznał je za w pełni wiarygodne, czyniąc z nich podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Zarówno treść jak i prawdziwość umowy i Regulaminu nie budziła wątpliwości Sądu.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 prawa bankowego przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, i:i. kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Udzielanie kredytów jest jedną z czynności banków przewidzianą w prawie bankowym. Do essentialia negotii umowy kredytu należą: oddanie przez bank do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie ściśle określonej kwoty środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel oraz zobowiązanie kredytobiorcy do korzystania z oddanych do dyspozycji środków pieniężnych na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu (patrz. Arkadiusz Kawulski, Komentarz do prawa bankowego. Uwagi do art. 69, LEX 2013). Umowa kredytu stanowi zatem odrębny typ umowy nazwanej. Jest to umowa konsensualna, dwustronnie zobowiązująca, odpłatna.

W niniejszej sprawie, co wynika z treści łączącej strony umowy, bank udzielił pozwanym kredytu walutowego (indeksowanego w walucie obcej). Ustawa prawo bankowe nie zawiera legalnej .definicji umowy kredytu walutowego. Odwołując się do zasad interpretacji językowej, za kredyt walutowy uznać należy zatem kredyt, który jest określony w walucie obcej, w tejże walucie obcej jest wypłacony i w walucie obcej jest spłacony.

Natomiast jak wynika z § 1 i 2 umowy kredytowej, kredyt został wypłacony w złotówkach. Wypłacona kwota została przeliczona do CHF według· ·kursu kupna walut określonego w Tabeli Kursów- obowiązującego w dniu uruchomienia środków. ( § 9 ust. 2 umowy kredytowej) - k.59.

W umowie wskazano, że wysokość zobowiązania będzie ustalana jako równowartość wymaganej spłaty wyrażonej w CHF- po jej przeliczeniu według kursu sprzedaży walut, określanego w Bankowej tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem walut obcych do CHF obowiązującego w dacie spłaty.

Jak wynika z treści zawartej umowy kredyt spłacany był  w złotych. Również. w tej walucie (PLN) kredyt został uruchomiony. Zatem w omawianej sprawie strony zawarły umowę mocą której bank przekazał do dyspozycji pozwanych określoną kwotę złotych polskich stanowiących równowartość określonej w umowie ilości franków szwajcarskich. Wartość ta była ustalana w odniesieniu do ceny kupna franka szwajcarskiego obowiązującej w banku w dniu udzielenia kredytu. Zgodnie z umową  pozwani  mieli  spłacać  powyższy kredyt w złotówkach, według ceny sprzedaży franka szwajcarskiego obowiązującej w banku w dniu wpłacenia konkretnej raty.

Do wskazanych essentialia negoti umowy kredytu bankowego  należy  określenie kwoty kredytu i waluty kredytu, określenie oprocentowania i zasad jego zmiany, cel kredytu i wysokość prowizji. Zobowiązanie kredytobiorcy polega na spłacie wykorzystanej części kredytu wraz z odsetkami i zapłaty umówionej prowizji.

W omawianej sprawie wartość kredytu wyrażona została we franku szwajcarskim, natomiast wypłata kredytu i ustalenie wysokości raty odnosiło się do złotych. polskich. W tej sytuacji kredytobiorca nigdy nie spłaca nominalnej wartości kredytu, bowiem z uwagi na różnice kursowe zawsze będzie to inna kwota (należy pamiętać, iż kredyt uruchomiono w złotych, a nie we franku szwajcarskim). Cecha ta stanowi znaczące odejście od ustawowej konstrukcji kredytu, której elementem przedmiotowo istotnym jest obowiązek zwrotu kwoty otrzymanej. Fakt ten wynika z włączenia do umowy klauzuli waloryzacyjnej, która powoduje, że wysokość zobowiązania wyrażonego w walucie polskiej jest modyfikowana innym miernikiem wartości. Włączenie do umowy takiej klauzuli waloryzacji wprowadza szereg problemów związanych z przełamaniem zasady nominalizmu,  zasady  określoności świadczenia, obarczeniu kredytobiorcy nieograniczonym ryzykiem kursowym, a także możliwości naruszenia przepisów o odsetkach maksymalnych (patrz: Jacek Czabański, Walutowe klauzule waloryzacyjne w umowach kredytów hipotecznych. Analiza Problemu., Palestra 6/2016).

Warto także zauważyć, iż uruchomienie kredytu następowało w PLN według kursu kupna, natomiast spłata kredytu ustalana jest w oparciu o kurs sprzedaży. Już tylko takie zastrzeżenia zawarte w umowie stanowi rodzaj ukrytej prowizji banku.

Kredytobiorca zaciągając i spłacając kredyt nawet tego samego dnia i przy niezmienionym kursie waluty zobowiązany byłby do spłaty wyższej kwoty aniżeli pożyczył. Różnica wynikałaby z różnic kursu kupna i sprzedaży waluty w banku i obowiązku dokonania spłaty w PLN.

Obrona pozwanych w niniejszym postępowaniu oparła się na twierdzeniu, że w umowie bank posłużył się niedozwolonymi postanowieniami dotyczącymi waloryzacji wysokości zaciągniętego kredytu oraz wysokości rat spłaty do waluty obcej.

Kontrola Sądu musiała zatem objąć sporne postanowienia umowne:

- § 9 ust. 2 umowy kredytu, zgodnie z którym: „W dniu wypłaty kredytu lub każdej transzy kredytu kwota wypłaconych środków będzie przeliczana do CHF według kursu kupna walut określonego w Tabeli Kursów - obowiązującego w dniu uruchomienia środków.";

• 10 ust. 3 umowy kredytu, zgodnie z którym: „Wysokość zobowiązania będzie ustalana jako równowartość wymaganej spłaty wyrażonej w CHF - po jej przeliczeniu według kursu sprzedaży walut określonego w ,Bankowej tabeli kursów walut dla kredytów  dewizowych oraz indeksowanych kursem walut obcych" do CHF obowiązującego w dniu spłaty.";
• 19 ust. 5 Regulaminu produktu KREDYT HIPOTECZNY DOM, zgodnie z którym: „ W przypadku kredytu indeksowanego w walucie obcej, kwota raty spłaty obliczona jest według kursu sprzedaży dewiz obowiązującym w Banku na podstawie obowiązującej w Banku Tabeli Kursów z dnia wpływu środków
• w związku z 6 ust. 1 Umowy kredytu, zgodnie z którym: „Bankowa Tabela kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem walut, zwana Tabelą Kursów - sporządzana przez merytoryczną komórkę Banku na podstawie kursów obowiązujących na rynku międzybankowym w chwili sporządzania tabeli i po ogłoszeniu kursów średnich przez NBP, tabela sporządzana jest o godz. 16.00 każdego dnia roboczego i obowiązuje przez cały następny dzień roboczy.

Należy wskazać, iż kontrola postanowień wzorców umów może mieć charakter incydentalny (konkretny) bądź abstrakcyjny. Kontrola  abstrakcyjna jest oderwana od treści konkretnej umowy i realizowana jest wyłącznie w postępowaniu odrębnym w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, zaś kontrola incydentalna ma miejsce w postępowaniu sądowym, w którym zainteresowany powołuje się na fakt inkorporowania do treści umowy niedozwolonych postanowień umownych w rozumieniu ar.t. 3851 § 1 k.c. Ma więc ona miejsce podczas rozpoznawania . sprawy dotyczącej konkretnego stosunku obligacyjnego.

W  niniejszej  sprawie  pozwani  'powoływali  się  na  fakt  inkorporowania  do  treści umowy o kredyt niedozwolonych postanowień, dlatego Sąd przeprowadził kontrolę incydentalną.

W ocenie Sądu zawarte w umowie postanowienia dotyczące waloryzacji zadłużenia z tytułu udzielonego kredytu oraz ustalania wysokości rat spłat w oparciu o miernik w postaci franka szwajcarskiego ustalanego według Bankowej Tabeli  Kursów  zawarte  w  w  § 9 ust.  2 oraz § 1O ust. 3 umowy kredytu hipotecznego nr "'..'1 indeksowanego do CHF z  dnia 02.07.2008r. oraz w § 19 ust. 5 Regulaminu produktu Kredyt hipoteczny dom, w związku'z § 6 ust.  1 Umowy kredytu są niedozwolonymi  postanowieniami  umownymi w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c. i przez to nie wiążą pozwanych,  a strony związane  są umową w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 3851 § 1  k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając  jego  interesy  (niedozwolone postanowienia  umowne).  Nie  dotyczy  to  postanowień   określających  główne  świadczenia stron, w tym cenę lub Wynagrodzenie, jeżeli  zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 umowy nie wiąże konsumenta, strony są związane -. umową  w  pozostałym  zakresie  (§ 2).  Zgodnie  z  § 3,  nieuzgodnione  indywidualnie  są te postanowienia  umowy,  na  których  treść  konsument  nie  miał  rzeczywistego  wpływu.  W szczególności  odnosi się -   to   do   postanowień      umowy                                 przejętych                   z   wzorca   umowy zaproponowanego   konsumentowi   przez   kontrahenta.   Ciężar   dowodu,   że   postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje (§ 4).

Kontrola zgodności z zasadami obrotu konsumenckiego jest wyłączona w przypadku postanowień umownych określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli  zostały  sformułowane  w  sposób jednoznaczny  (art. 3851  § 1 in fine k.c.). Pojęcie głównego świadczenia stron należy rozmieć wąsko. W umowie kredytu - zgodnie z art. 69 ust. 1 prawa bankowego - świadczeniem głównym banku jest udostępnienie kredytobiorcy oznaczonej kwoty pieniężnej, zaś świadczeniem głównym kredytobiorcy jest zwrot otrzymanych środków pieniężnych, uiszczenie opłat z tytułu oprocentowania i z tytułu prowizji.  Sporne klauzule waloryzacyjne  zdaniem  Sądu nie stanowią głównego  świadczenia stron, wprowadzają jedynie reżim podwyższenia świadczenia głównego. Chociaż problem waloryzacji  rat  kredytu  i  przeliczania  należności  banku  z  waluty  ·obcej  na  polską  jest pośrednio powiązany ze spłatą kredytu, to jednak brak jest podstaw do przyjęcia, że ustalenia w tym zakresie są postanowieniami dotyczącymi głównych świadczeń stron. Są to postanowienia poboczne, o drugorzędnym znaczeniu (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 27 sierpnia 2012 r., sygn. akt XVII AmC 426/09).

Klauzule   waloryzacyjne   zawarte   w  umowie   kredytu   nie   są  postanowieniami   o charakterze przedmiotowo istotnym (essentialia negotii), zatem muszą być objęte kontrolą zgodności z zasadami obrotu konsumenckiego.

Nie budzi wątpliwości Sądu, że pozwani występowali w ramach przedmiotowego stosunku jako konsumenci, albowiem zgodnie z art. 221 k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, iż sporne postanowienia umowne nie zostały indywidualnie uzgodnione z pozwanymi. Zgodnie z art. 3851 § 4 k.c. ciężar dowodu, iż postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na tp powołuje, a więc na banku. Powód nie sprostał swemu obowiązkowi.

Postępowanie dowodowe potwierdziło zaś, że umowę zawarto z wykorzystaniem wzorca banku, a sporne klauzule zostały przejęte do umowy bez modyfikacji. Nie były one nawet przedmiotem negocjacji stron.

Pozwani na rozprawie w dniu 6 marca 2017 roku wyjaśnili, że umowa została im przedstawiona do podpisu bez możliwości negocjacji któregokolwiek z postanowień. W trakcie jej zawierania nie omawiano kwestii związanych ze sposobem ustalania  kursów waluty.

W związku z tym uznać należy,· że pozwani nie mieli żadnego wpływu na treść tych postanowień. Natomiast art. 3851 § 3 k.c. wymaga, by konsument miał rzeczywisty wpływ na treść postanowienia. Za nieuzgodnione indywidualnie trzeba uznać takie postanowienie, które nie było przedmiotem pertraktacji między stronami, lecz zostało przedstawione jako jedyne możliwe rozwiązanie. Przedłożona pozwanym do podpisu umowa stanowiła wzorzec umowny stosowany przez stronę powodową, który nie podlegał negocjacjom, ani zmianom.

Zauważyć też należy, że treść spornych klauzul nie była przytoczona w żadnym miejscu wniosku kredytowego. We wniosku nie było też informacji co do możliwości wyboru różnych kursów wymiany, ani co do tego, jaki kurs miał być zastosowany.

Sąd podzielił . twierdzenia strony pozwanej,  iż sporne postanowienia umowne kształtują prawa i obowiązki pozwanych w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając ich interesy.

W tym miejscu należy wskazać, iż rażące naruszenie interesów konsumenta to nieusprawiedliwiona dysproporcja praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym. Postanowienia umowy rażąco naruszają interes konsumenta, jeżeli poważnie i znacząco odbiegają od sprawiedliwego wyważenia praw i obowiązków stron. Ocena   stopnia  naruszenia   powinna · być ·  dokonywana   z  uwzględnieniem   kryteriów przedmiotowych, jak i podmiotowych. Natomiast działanie wbrew  dobrym   obyczajom oznacza tworzenie przez kontrahenta konsumenta takich postanowień umownych, które godzą w ·równowagę kontraktową stron takiego stosunku (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 27 maja 2009 r., VI ACa 1473/08, LEX nr 785833). Przyjmuje się, że klauzula dobrych  obyczajów, podobnie jak klauzula zasad współżycia społecznego, nakazuje dokonać oceny w świetle norm pozaprawnych, przy czym chodzi o normy moralne i obyczajowe, powszechnie akceptowane albo znajdujące szczególne  uznanie  w  określonej sferze działań, na przykład w obrocie profesjonalnym, w określonej branży, w stosunkach z konsumentem itp. W stosunkach z konsumentami szczególne znaczenie mają te oceny zachowań podmiotów w świetle dobrych obyczajów, które odwołują się do takich wartości jak: szacunek dla partnera, uczciwość, szczerość, zaufanie, lojalność, rzetelność i fachowość. Im powinny odpowiadać zachowania stron stosunku prawnego, także w fazie poprzedzającej zawarcie umowy. Postanowienia umów, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta nie pozwalając na realizację tych, wartości, będą uznawane za sprzeczne z dobrymi obyczajami. Tak w szczególności kwalifikowane są wszelkie postanowienia, które zmierzają do naruszenia równorzędności stron stosunku, nierównomiernie rozkładając uprawnienia i obowiązki między partnerami umowy (por. M. Bednarek (w:) System prawa prywatnego, t. 5, s. 662-663; W Popiołek (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2005, art. 3851, nb 7; K. Zagrobelny (w:) E. Gniewek, Komentarz, 2008, art. 3851, nb 9). Przez "dobre ; obyczaje" w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c. należy rozumieć pozaprawne reguły postępowania niesprzeczne  z etyką, moralnością i aprobowanymi społecznie obyczajami  (por. G. Bieniek, Ciepła, St. Dmowski, J. Gudowski, K. Kołakowski, M. Sychowicz, T. Wiśniewski, Cz. Żuławska, Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, tom 1, Wielkie Komentarze, Lexis Nexis 2009). Sprzeczne z dobrymi obyczajami będą działania wykorzystujące niewiedzę, brak doświadczenia konsumenta, naruszenie równorzędności stron umowy, działania zmierzające do dezinformacji, wywołania  błędnego  przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Chodzi więc. o działanie potocznie określane jako i:iieuczciwe, nierzetelne, odbiegające in minus od przyjętych standardów postępowania (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 stycznia 2011 r., VI ACa 771/10, LEX nr 824347). Na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek zachowania transparentności.

W ocenie Sądu abuzywność spornych postanowień umownych przejawia się po pierwsze w tym, że klauzule te nie odwoływały się do obiektywnych wskaźników, na które żadna ze stron nie miała wpływu, lecz pozwalały wyłącznie bankowi na określenie miernika wartości wedle swojej woli. Na mocy spornych postanowień to powodowy bank mógł jednostronnie i arbitralnie, a przy tym w sposób wiążący, modyfikować wskaźnik, według którego obliczana była wysokość zobowiązania kredytobiorców, a tym samym mógł wpływać na wysokość świadczenia pozwanych.

Umowa kredytowa nie określała szczegółowego sposobu ustalania kursu CHF, przez co pozwani byli zdani na arbitralne, decyzje banku w tej kwestii. Ponadto o abuzywności tych postanowień świadczy ich nietransparentność. Umowa kredytu nie przedstawiała w sposób przejrzysty konkretnych działań mechanizmu wymiany waluty obcej, tak by pozwani byli w stanie samodzielnie oszacować, w oparciu o jednoznaczne i zrozumiałe kryteria, wypływające dla nich z umowy konsekwencje ekonomiczne. Pozwani nie znali sposobu, w jaki bank kształtował kurs CHF, zwiększając go bądź zmniejszając wedle swego uznania. Umowa nie dawała pozwanym żadnego instrumentu pozwalającego bronić się przed decyzjami banku w zakresie wyznaczanego kursu CHF, czy też weryfikować je. Bank przy tym uwzględniał inny ' kurs  CHF  przy  przeliczaniu  wartości  wypłaconego  kredytu  (kurs  kupna)  i inny  przy obliczaniu wartości raty spłaty kredytu (kurs sprzedaży). Pozwani byli obciążani dodatkową płatnością na rzecz banku stanowiącą różnicę między kursem kupna i kursem sprzedaży CHF (tzw. spread). Mianem spreadu . określa się wynagrodzenie za· wykonanie. usługi· wymiany waluty. Między stronami nie dochodziło do transakcji wymiany walut. Pobieranemu od pozwanych spreadowi nie odpowiadało żadne świadczenie banku. W istocie była to prowizja na rzecz banku, której wysokości pozwani nie mogli oszacować. Wysokość tej prowizji zależała wyłącznie od banku.

Treść kwestionowanych postanowień umożliwiała bankowi jednostronne kształtowanie sytuacji konsumenta w zakresie wysokości jego zobowiązań wobec banku, przez co zakłócona została równowaga pomiędzy stronami  przedmiotowej umowy. To powodowało, że postanowienia te były sprzeczne z dobrymi obyczajami oraz w sposób rażący naruszały interesy konsumentów. Powód przyznał sobie prawo do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu waloryzowanego kursem CHF popr.zez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu sprzedaży/kupna franka szwajcarskiego oraz wartości spreadu walutowego (rozumianego jako różnica pomiędzy kursem sprzedaży a kursem zakupu waluty obcej). Bez znaczenia jest to, że tabele kursów walut nie są przez powoda sporządzane specjalnie na potrzeby waloryzacji świadczeń kredytobiorców, ale mają generalny charakter i odnoszą się do całej działalności banku. Istotne z punktu widzenia niniejszej sprawy jest bowiem to, że waloryzacja rat kredytu udzielonego na podstawie umowy o kredyt hipoteczny odbywa się w oparciu o tabele kursowe· sporządzane przez powoda i to uprawnienie banku do określania wysokości kursu CHF ie doznaje żadnych formalnie uregulowanych ograniczeń. Umowa o kredyt hipoteczny nie precyzuje bowiem sposobu ustalania kursu wymiany walut wskazanego w tabeli kursów banku. W szczególności postanowienia przedmiotowej umowy nie przewidują wymogu, aby wysokość kursu ustalanego  przez  bank  pozostawała  w określonej relacji do aktualnego kursu CHF ukształtowanego przez rynek walutowy lub np. kursu średniego publikowanego przez Narodowy Bank Polski. Oznacza to, że powodowi pozostawiona została dowolność w zakresie wyboru kryteriów ustalania kursu CHF w swoich tabelach kursowych, a przez to kształtowania wysokości zobowiązań klientów, których kredyty waloryzowane są kursem CHF.

W przedmiotowej umowie nie określono sposobu ustalania kursu  sprzedaży/kupna CHF, a samo sprecyzowanie momentu waloryzacji nie  stanowi  wystarczającego zabezpieczenia interesów pozwanych.

Oceny abuzywności spornych postanowień nie może też zmienić wprowadzona przez ustawodawcę możliwość podpisania aneksu pozwalającego pozwanym spłacić kredyt  w walucie waloryzacji. Przyznane kredytobiorcom ustawą z dnia  29 lipca  2001 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe, prawo do spełnienia świadczenia w walucie waloryzacji  (art. 69 ust. 3 ustawy) nie uchyla abuzywnego charakteru przedmiotowych postanowień.

Stwierdzenie abuzywności konkretnych postanowień umownych rodzi taki skutek, że postanowienia te nie wiążą konsumenta ex tunc i ex lege. Jak zaś mówi art. 385 (1) § 2 in fine k.c., strony są związane umową w pozostałym zakresie. Skoro zatem klauzule waloryzacyjne zawarte w § 9 ust. 2 oraz § 1O ust. 3 umowy kredytowej oraz w §  19 ust.  5 Regulaminu produktu, w związku z § 6 ust. 1 umowy kredytowej są bezskuteczne, należy je usunąć z umowy.

Uznanie klauzul waloryzacyjnych za niewiążące kredytobiorców me prowadzi automatycznie do uznania, że cała umowa kredytowa jest nieważna. Zdaniem Sądu takie twierdzenie jest zbyt daleko idące i sprzeczne z wolą stron, jaką niewątpliwie była chęć zawarcia umowy kredytowej. Zgodzić się należy z poglądem Sądu NajWyższego wyrażonym w wyroku z dnia 21 lutego 2013 r. (w sprawie sygn. akt I CSK 408/12. OSNC 2013/11/127), iż eliminacja ze stosunku prawnego postanowień uznanych za abuzywne nie prowadzi do zniweczenia całego stosunku prawnego, nawet gdyby z okoliczności sprawy wynikało, że bez tych postanowień umowa nie zostałaby zawarta. Wynika to z relacji między art. 58 § 3 k.c. a art. 3851 § 2 k.c., który jako przepis późniejszy i szczególny w stosunku do art. 58 § 3 k.c. eliminuje  jego   zastosowanie,   ustanawiając   w, sytuacji   określonej   w  jego   §  1  zasadę zachowania mocy wiążącej umowy.

Jednocześnie brak jest podstaw, by w miejsce abuzywnych klauzul waloryzacyjnych wprowadzać inny miernik wartości.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż w polskim prawie nie istnieją przepisy, które mogłyby znaleźć zastosowanie w sytuacji uznania abuzywności umownych klauzul waloryzacyjnych. Nie jest takim ,przepisem art. 358 § 2 k.c., na który powołuje się powód. Przepis ten odnosi się bowiem do zobowiązań wyrażonych w walucie obcej i jedynie konkretyzuje przyznane dłużnikowi na mocy § 1 tego artykułu prawo spełnienia takiego

świadczenia V! walucie  polskiej.  Kredyt  udzielony  pozwanym  był natomiast  kredytem zlotowym,  a  więc  przyznanym,  wypłaconym  i  spłacanym  w  złotych,  do  którego  to zobowiązania zastosowano jedynie klauzulę waloryzacyjną. Do takich zobowiązań przepisy zawarte w art. 358 KC nie mają zastosowania.

Również ustawa z dnia 29.07.2011 r.  o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2011 Nr 165, poz. 984), dalej zwana „ustawą antyspreadową" nie zawiera przepisów, które mogłyby być zastosowane w niniejszej sprawie. Ustawa antyspreadowa nie zawiera żadnych przepisów, które mogłyby wypełnić lukę po usunięciu abuzywnych klauzul waloryzacyjnych, w szczególności nie określa mechanizmu przeliczania wartości waluty.

Ponadto należy wskazać, iż orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości wskazuje jednoznacznie, iż sądy krajowe nie są uprawnione do zmiany treści postanowień umownych.

Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 30 kwietnia 2014 r. (C- 26/13) wskazał, że art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, iż sprzeciwia się on przepisowi .państwa członkowskiego, który zezwala sądowi krajowemu, przy stwierdzeniu nieważności nieuczciwego warunku w umowie zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, na uzupełnienie rzeczonej umowy poprzez zmianę treści owego warunku.

Przyjęcie stanowiska, iż w razie abuzywności klauzul waloryzacyjnych konieczne byłoby poszukiwanie innych niż abuzywne mierników wartości jest sprzeczne z przepisami dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości. Należy wskazać, iż przyjęcie takiej konstrukcji powodowałoby, że przedsiębiorcom nie opłacałoby się stosować uczciwych warunków, bowiem w najgorszym razie sąd skorygowałby je do warunków uczciwych, a w dodatku ciężar dochodzenia tegoż leżałby na stronie słabszej. Tymczasem regulacje dotyczące niedozwolonych  klauzul umownych mają na c.elu nie tylko ochronę praw konkretnych, indywidualnych konsumentów w poszczególnych sprawach, ale także zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków (art. 7 ust. I Dyrektywy 93/13/EWG).

Konsekwencją powyższego jest uznanie, ze umowa nadal obowiązuje, bez jakiejkolwiek zmiany, poza uchyleniem nieuczciwych klauzul. Sąd nie może uzupełniać umowy poprzez zmianę treści niezgodnego z prawem warunku. Dzieje się tak nawet wtedy, gdy ekonomicznym skutkiem wyroku jest uzyskanie kredytu na warunkach korzystniejszych od występujących na rynku. Skutek taki jest spowodowany wyłącznie zamieszczeniem w umowie przez bank klauzuli sprzecznej z prawem (tak też wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 3 lutego 2012 r., sygn. akt III Ca 1207/11). Jeszcze raz należy podkreślić, że przedmiotowe postanowienia waloryzacyjne nie mają charakteru essentialia negotii. Są one dodatkowym zastrzeżeniem umownym (przepis art. 358 (1) § 2 k.c. zezwala stronom zastrzec w  umowie,  że  wysokość   świadczenia  pieniężnego   zostanie  ustalona  według  innych mierników  wartości).   Brak  jest   przepisu   pozwalającego   zastąpić   wadliwą   klauzulą waloryzacyjną inną, w szczególności taką, która określałaby inny sposób ustalenia kursu waluty waloryzacji. Zatem ich wyeliminowanie z umowy nie powoduje zmiany charakteru zobowiązania, a jedynie prowadzi do zaprzestania waloryzacji. Wobec braku związania kredytobiorcy  abuzywną  klauzulą  jest  on  -  zgodnie  z  zasadą  nominalizmu  (od  której wyjątkiem jest możliwość wprowadzenia do umowy klauzuli waloryzacyjnej, art. 358 k.c.)  zobowiązany do zwrotu kredytu w wysokości nominalnej, w określonych w umowie terminach i z oprocentowaniem określonym w umowie.

Uznanie, że umowa obowiązuje w pozostałym zakresie powodowało konieczność ustalenia stanu zadłużenia pozwanych na dzień wypowiedzenia umowy kredytowej. Ustalenie powyższej okoliczności wymagało wiadomości specjalnych wobec czego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu księgowości na okoliczność wyliczenia zadłużenia pozwanych z tytułu zaciągniętego kredytu na datę sporządzenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu (13 luty 1015r.), na datę doręczenia wypowiedzenia pozwanym (4 i 3 marzec 2015r.) poprzez dokonanie zarachowania wpłat dokonywanych przez pozwanych przy założeniu, że umowa kredytowa jest wiążąca za wyjątkiem zapisów § 9 ust.2 , § 10 ust. 3 umowy , tj., że kredyt został zaciągnięty w złotych w wysokości                  złotych i podlega spłacie w złotych w 360 miesięcznych równych ratach kapitałowo- odsetkowych, bez klauzul indeksacyjnych z oprocentowaniem ustalonym w § 1 ust. 3 i§ 13 umowy kredytu.

Biegły sądowy w swojej opinii (k. 418-420) wskazał, iż pozwani według księgowości banku wpłacili na poczet zadłużenia z tytułu kredytu kwotę zadłużenie pozwanych wyniosło na dzień 13 lutego 2015 roku kwotę złotych. Natomiast zł; na dzień 03 marca 2015 roku kwotę             zł; na dzień  4  kwietnia  2015  roku  kwotę

złotych. W dalszej części opinii biegły wskazał, iż kredyt wymagalny w razie wypowiedzenia umowy na dzień 13 lutego 2015 roku wyniósł:                                    ,zł; na dzień 3 marca 2015 roku złotych,  na  4  marca                     złotych,  a na  4 kwietnia  2015  roku  złotych,

Biegły   w   opinii   uzupełniającej   (k.  454-455)   podał,   że   we   wszystkich   datach (13.02.2015  roku,  03.04.2015  roku  i 04.04.2015  roku)  nie  istniało  wymagalne  zadłużenie pozwanych. Na dzień 13 lutego 2015 roku występowała' nadpłata w kwocie .        . zł; na 03.03.2015 roku nadpłata w kwocie                     zł, na 04.03.2015 roku nadpłata w kwocie zł, a na 04.04.2015 roku nadpłata w kwocie .       · zł.

Powyższe ustalenia prowadzą jednoznacznie do wniosku, iż na dzień wypowiedzenia umowy przez powoda pozwani nie posiadali względem banku zadłużenia. Wręcz przeciwnie na koncie pozwanych w tym dniu występował nadpłata. Wobec powyższego należało uznać, iż wypowiedzenie umowy było bezskuteczne wobec pozwanych i nie wywarło żadnego skutku.

Powód dokonał wypowiedzenia umowy kredytowej sprzeczne z łączącą  strony umowa, czego konsekwencją jest, uznanie nieskuteczności przedmiotowego wypowiedzenia. Pozwani w dacie złożenia im wypowiedzenia nie zalegali z płatnością rat odsetkowo­ kapitałowych, tym samym wypowiedzenie, było całkowicie bezpodstawne.

Uznanie przez Sąd bezskuteczności złożonego przez  powoda  wypowiedzenia, implikuje konieczność oddalenia powództwa, z uwagi na brak wymagalnego roszczenia względem pozwanych.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażonej w art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

O wynagrodzeniu  należnemu pełnomocnikowi pozwanych ustanowionego  z urzędu w osobie   radcy   prawnego                                            orzeczono zgodnie  z § 6 pkt 6 i 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t.).

Jednocześnie stosownie do § 2 ust. 3 w/w rozporządzenia Sąd podwyższył przyznaną kwotę o 23 % VAT z tytułu nieopłaconej pomoc świadczonej z urzędu.